اهداف تحقیق

۵- اهداف تحقيق

هر تحقيقی برای دستيابی به اهداف خاصی صورت می گيرد، اين هدف خود را در قالب مسئله تحقيق نمودار می سازد و از طريق بيان آن آشكار می شود و به دو صورت می باشد:

الف) اهداف كلی

به طور مستقيم از مسئله پژوهش مشتق می شود، در واقع اهداف كلی خود پاسخ به مسئله تحقيق است كه مشخص می كند پژوهش چه چيزی را دنبال می كند.

ب) اهداف فرعی

از اهداف كلی آن نشات می گيرند و می توان آنها را مسئله تفكيك شده تحقيق نيز ناميد. محقق با بيان اين اهداف تصريح می كند كه در تحقيق چه انجام می شود و چه انجام نمی شود.

در یک نگاه کلی می توان بیان کرد که هدف کلی پژوهش ناظر بر پاسخ یابی برای پرسش یا مسئله اصلی تحقیق است و هدف های فرعی بر پرسش های فرعی تحقیق تمرکز دارند. رابطه هدف و پرسش (مسئله) اصلی، با هدف ها و پرسش های فرعی، از نظر منطقی باید «کل» به «جزء» بوده و دارای انسجام و هماهنگی باشد، یعنی هیچ هدف و پرسش فرعی نباید با دیگر پرسش ها، همپوشانی و تداخل داشته و مرزبندی آن ها روشن و دقیق باشد. پرسش ها و هدف های فرعی باید در مجموع، هدف و پرسش اصلی را نشان دهند.

چرا نوشتن اهداف تحقیق مهم است و چه خصوصياتی بايد داشته باشند؟

تنظیم اهداف برای یک مطالعه تحقیقی باید بر اساس ملاکهای مشخص صورت پذیرد که مهمترین آنها عبارتند از:

• اهداف تحقیق قابل حصول باشند. بدین شکل که مقصود و منظور محقق را به‌طور کامل برساند و توانایی سنجش موضوع را داشته باشد.
• هدف های تحقیق صریح و روشن بیان شوند. هیچگونه ابهامی در هدف تحقیق قابل قبول نیست باید مشخص شود که دقیقا چه چیزی باید اندازه گیری شود.
• اهداف باید قابل اندازه گیری باشند. تحقیق به روش علمی بر پایه اندازه گیری استوار است و بیان اهداف در قالب های قابل اندازه گیری کار مطالعه را ساده‌تر می سازد.

•  هدف یا هدف هایی را برای تعیین نمودن ارزش کمی موضوع انتخاب کرده و بنویسید.
•  اهدافی را برای روشنگری در مورد موضوع انتخاب کرده و بنویسید.
•  هدف یا هدف هایی را برای تعیین علل احتمالی موضوع بنویسید.
•  در مطالعات کاربردی پیشنهاد می شود که یک هدف کاربردی در زمینه نحوه به‌کارگیری نتایج بنویسید.

نحوه بیان اهداف موضوعی مهم در نوشتن طرح تحقیق است. اصول زیر می تواند بعنوان راهنما مورد استفاده قرار گیرند:

• اهداف را با استفاده از افعال عملی که برای اندازه گیری و سنجش مناسب هستند بیان نمائيد. (افعال مناسب مانند: تعیین کردن، مشخص نمودن، مقایسه کردن و افعال نامناسب مانند: درک کردن، فهمیدن، اعتقاد داشتن و …)
•  اهداف واقع بینانه بیان شوند که تحت شرایط کاری بتوان به آنها دست یافت.
•  هدف های تحقیق دقیقا از آنچه مطالعه برای آن انجام می شود به صورت منطقی پیروی می کند.
•  اهداف به زبانی علمی، روشن، صریح و دقیقا آنچه تصمیم به انجام آن داریم مشخص شود.